Blog 2: Het eliminatiedieet

Als je regelmatig kampt met vage lichamelijke klachten, buikpijn of vermoeidheid kan het goed zijn om te kijken of deze klachten vanuit jouw voeding komen. Uiteraard kan je naar de huisarts gaan en uitgebreid jouw bloedwaardes en ontlasting laten testen. Je kunt er echter ook voor kiezen om zelf op onderzoek uit te gaan. Een mooie manier om te onderzoeken op welke soort voeding jouw lichaam niet goed reageert is door het starten van een eliminatiedieet. Tijdens zo’n dieet ga je eerst alle voedingsstoffen die een lichamelijke reactie kunnen geven weglaten. Na een aantal weken ga je deze weer één voor één toevoegen en kijk je wat dit met je lichaam doet. Dit onder goede begeleiding, zodat je geen enorme tekorten aan vitaminen en mineralen krijgt. Naast het ontdekken van de aard van jouw klachten is zo’n eliminatiedieet ook een mooi middel om meer over voeding te weten te komen.

- Wat houdt het eliminatiedieet in -

Na velen jaren met vage buikklachten te hebben rondgelopen, heb ik zelf ook besloten om dit dieet te starten. Allereerst heb ik lang de tijd genomen om me te verdiepen in wat het dieet precies inhoud en hoe dit het beste gevolgd kan worden. Eliminatiedieet is namelijk een best breed begrip en als je online probeert research te doen zal je veel tegenstrijdige berichten tegenkomen. Het meest onderbouwde eliminatiedieet is het FODMaP dieet. Deze is oorspronkelijk ontwikkeld voor mensen met het Prikkelbare Darm Syndroom. In het FODMaP beperkte dieet ga je voedingsstoffen die niet of nauwelijks in de darmen kunnen worden opgenomen beperken. Omdat dit dieet zich met name op darmklachten richt, worden stoffen die op een andere manier een lichamelijke reactie kunnen geven buiten beschouwing gelaten.

- Mijn eigen opgestelde plan -

Persoonlijke had ik het idee dat ik ook reageerde op voedingsstoffen die wel binnen het FODMaP dieet toegestaan waren. Daarom heb ik aan de hand van veel research een eigen eliminatiedieet opgesteld. Het FODMaP heb ik als leidraad gebruikt, en daar mijn eigen ‘extreme’ variant van gemaakt. Deze extreme variant is zeker geen aanrader, ik wil echter wel graag met jullie delen hoe mij dit is vergaan. Allereerst heb ik FODMaP rijke producten weggehaald, zoals; fructanen (tarwe, ui, knoflook, prei e.d.), galactanen (m.n. peulvruchten en noten), lactose (melkproducten) en polyolen (bepaalde zoetstoffen). Hiernaast heb ik alle glutenbevattende producten, nachtschade groente (tomaat, aardappel e.d.), citrusfruit, vlees, bewerkte producten, suiker, alcohol en caffeïne weggehaald.

- De eliminatiefase -

Dit strenge dieet heb ik vier weken lang volgehouden, alvorens ik weer ben gaan toevoegen. Je lichaam heeft namelijk ongeveer 3-6 weken nodig om alle antistoffen tegen eventuele intoleranties weg te halen. Met name de eerste week in deze periode viel mij erg zwaar, het voelde alsof mijn lichaam moest afkicken. Ik was vermoeid, duizelig en zwak. Na een week verdwenen deze klachten en ik begon ik mij fit te voelen. Mijn buikklachten verdwenen als sneeuw voor de zon en mijn energielevel ging naar een constant level gedurende de hele dag. Het enige probleem was om steeds variatie in mijn voeding te houden. Met name het binnenkrijgen van voldoende proteïnen en mineralen was erg lastig, gezien ik geen vlees, peulvruchten en noten at. Om dit te compenseren ben ik veel zaden en harde kazen (deze zijn lactosevrij) gaan eten. Aan het einde van de periode van 'clean eten' was er al een nieuwe lifestyle ingeslopen. Eigenlijk had ik helemaal niet zo'n behoefte aan brood, suiker en vlees! Toch werd het tijd om te testen waar de oorzaak van mijn klachten lag.

- De provocatiefase -

Na vier weken ben ik gestart met het toevoegen van productgroepen, één voor één. Waarbij ik steeds twee dagen tussen het toevoegen van een nieuwe groep liet. Als eerste heb ik nachtschade groenten getest, deze miste ik namelijk het meeste. Op de eerste dag heb ik in mijn lunchsalade één tomaat toegevoegd; geen lichamelijke reactie. De tweede dag heb ik twee tomaten en een paprika gegeten; weer geen reactie. Top! Dat betekende dat ik deze groep weer aan mijn voeding kon toevoegen. De derde dag heb ik een nieuwe groep getest, namelijk galactanen. Helaas kreeg ik na het eten van een kleine portie kikkererwten direct al een opgeblazen gevoel. De volgende dag werd ik dan ook weer als vanouds met buikpijn wakker, echter ditmaal veel intenser. Na het nogmaals testen van deze productgroep wist ik het zeker, en heb ik besloten om dit uit mijn voeding te laten en dit later nog eens op hoeveelheid te testen. Zo ben ik gedurende 2-3 weken alle productgroepen langsgegaan. Naast galactanen (peulvruchten, noten) reageerde ik ook op fructanen (tarwe, ui en knoflook). Helaas zijn dit allemaal producten die ik voorheen graag at.

 - Opnieuw testen van provocerende producten -

Om ze toch enigszins in mijn voedingspatroon op te nemen, ben ik aan het einde van de provocatiefase gaan testen welke hoeveelheid van deze producten ik wel kon tolereren. Mijn lichaam was echter dusdanig ontregelt van het toevoegen van nieuwe producten dat ik eerst weer een week volledig 'clean' ben gaan eten. Achteraf gezien had ik tijdens de provocatiefase meer tijd tussen het toevoegen van de producten moeten laten, 3 a 4 dagen had beter geweest. Uiteindelijk ben ik er achter gekomen dat ik totaal geen tarwe (en geen gluten) kan tolereren, maar wel een kleine portie kikkererwten uit blik, een halve knoflook en een handje amandelen. Gelukkig!

- Mijn conclusie -

Het was een enorm bijzondere reis die heeft geleid tot een totaal nieuwe lifestyle, waarin ik mij fit en klachtenvrij voel. Mijn groenteporties zijn verdubbeld en mijn koolhydraat inname is flink verminderd, daardoor zijn die extra reiskilo's ook verdwenen. Ik vond het bizar om te zien dat het lichaam na het ontgiften ineens zo heftig kan reageren op iets wat het niet fijn vind. Deze periode heeft mij dan ook nog meer kennis over mijn eigen lichaam gegeven. Wat betekent dit nu verder? Ik blijf lekker en natuurlijk eten, rekening houdend met mijn beperkingen. Af en toe maak ik een uitzondering, maar dan weet ik in ieder geval dat ik de volgende dag op de blaren moet zitten!

Geïnteresseerd in het volgen van dit dieet? Wij helpen jou graag met al jouw vragen!

Sharona van Belzen, 14-02-2020